Αλέκα Παπαρήγα: Μια γυναίκα που δεν λύγισε ποτέ

Η Ημέρα της Γυναίκας είναι μια αφορμή να σκεφτούμε ποιες γυναίκες άφησαν το σημάδι τους. Ποιες δεν λύγισαν, δεν έκαναν εκπτώσεις στον εαυτό τους, δεν μπήκαν στα καλούπια που τους έφτιαξαν άλλοι. Μπορεί να μη με αφορά η γιορτή με τις τυποποιημένες ευχές και τα λουλούδια, αλλά με αφορά το να αναγνωρίζουμε εκείνες που άνοιξαν δρόμους, που στάθηκαν όρθιες όταν όλα τις έσπρωχναν να γονατίσουν.Και κάθε φορά που αναρωτιέμαι ποια γυναίκα θαυμάζω πραγματικά, το όνομα που μου έρχεται πρώτο στο μυαλό είναι ένα: Αλέκα Παπαρήγα.

Δεν τη θαυμάζω απλά επειδή ήταν η πρώτη γυναίκα που ηγήθηκε ελληνικού κόμματος. Δεν μετράω την πορεία της με αριθμούς, ούτε με στατιστικές για τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική. Τη θαυμάζω για το πώς στάθηκε μέσα σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο. Για την αντοχή της. Για το ότι ποτέ, ούτε για μια στιγμή, δεν έβαλε νερό στο κρασί της.

Η πρώτη φορά που είδα διαφορετικά την Αλέκα

Για πολλά χρόνια, αν ήσουν απ’ αυτούς που ενημερώνονται κυρίως από τα mainstream media, θα είχες μάθει για την Παπαρήγα μόνο μέσα από φράσεις όπως “αυστηρή”, “δογματική”, “ψυχρή”. Έβλεπες τις συνεντεύξεις της και σπάνια χαμογελούσε. Δεν προσπαθούσε να φανεί συμπαθής, δεν έκανε δημόσιες σχέσεις, δεν προσάρμοζε το λόγο της για να γίνει πιο «εύπεπτη».

Και ύστερα, ήρθε η συνέντευξή της στη Σεμίνα Διγενή.

Ήταν η πρώτη φορά που την είδα αλλιώς. Εκεί, άφησε για λίγο στην άκρη το αυστηρό της προφίλ και μίλησε πιο χαλαρά. Είπε ότι ποτέ δεν ζήλεψε κανέναν, ότι ποτέ δεν ένιωσε την ανάγκη να γίνει αρεστή. Μίλησε για την εμφάνισή της με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Δεν υποτιμώ την αισθητική, αλλά δεν γίνεται να αποκτήσω στα 63 μου αγωνίες που δεν είχα στα 18».

Τότε κατάλαβα κάτι πολύ σημαντικό. Δεν ήταν “ψυχρή”. Ήταν μια γυναίκα που δεν έβαλε ποτέ φίλτρο στον εαυτό της. Και αν είσαι γυναίκα, ξέρεις πολύ καλά τι σημαίνει αυτό.

Ξέρεις πώς σε κοιτάνε όταν δεν χαμογελάς υποχρεωτικά στις συναντήσεις. Πώς σε χαρακτηρίζουν όταν μιλάς με σιγουριά, χωρίς “ίσως” και “μπορεί”, πόσες φορές έχεις ακούσει να σου λένε ότι “πρέπει να είσαι πιο ευέλικτη”.

Η Παπαρήγα δεν άλλαξε ούτε λέξη για να ταιριάξει σε αυτό που περίμεναν από μια γυναίκα στην πολιτική. Και αυτό ενόχλησε πολλούς.

Γυναίκα στην πολιτική, χωρίς εκπτώσεις

Η ελληνική πολιτική σκηνή είναι ανδροκρατούμενη. Πάντα ήταν. Γεμάτη άντρες που μιλούν πιο δυνατά για να φαίνονται σοβαροί, που ανακυκλώνουν μεταξύ τους τις ίδιες θέσεις εξουσίας και που, όταν βλέπουν μια γυναίκα να στέκεται στο ύψος της, προσπαθούν να την υποτιμήσουν.

Η Παπαρήγα δεν έπαιξε ποτέ αυτό το παιχνίδι.

Δεν χαμήλωσε τη φωνή της για να την πάρουν στα σοβαρά, ούτε έκανε τα στραβά μάτια για να “προχωρήσει” πιο εύκολα.
Δεν ζήτησε χώρο – τον πήρε!

Όταν ένας άντρας πολιτικός είναι αυστηρός, τον λένε “ισχυρό”, Όταν μια γυναίκα είναι αυστηρή, τη λένε “σκληρή”. Όταν ένας άντρας επιμένει στις θέσεις του, είναι “σταθερός”, Όταν μια γυναίκα το κάνει, είναι “αδιάλλακτη”.Όταν ένας άντρας δεν αλλάζει γραμμή για να γίνει αρεστός, είναι “ηγέτης”, Όταν μια γυναίκα δεν αλλάζει γραμμή, είναι “δογματική”.

Η Παπαρήγα δεν μπήκε ποτέ σε αυτά τα δίπολα. Δεν έδωσε δικαιώματα για να τη “συμπαθήσουν”. Και στο τέλος, ακόμα και οι πιο σκληροί επικριτές της, τη σεβάστηκαν.

Αντοχή – Το μεγαλύτερο της όπλο

Η αντοχή της δεν φάνηκε μόνο στις πολιτικές συγκρούσεις ή στα τηλεοπτικά πάνελ. Ήταν γυναίκα στην πολιτική, αλλά πριν από αυτό ήταν νεολαία μέσα στη Χούντα, οργανωμένη στο ΚΚΕ το 1968, τότε που η επιλογή αυτή δεν σήμαινε καριέρα, αλλά σύλληψη και βασανιστήρια.

Έδωσε μάχες για τα γυναικεία δικαιώματα πριν αυτά γίνουν trend. Ήταν ιδρυτικό μέλος της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας, όχι για να κάνει πολιτική καριέρα, αλλά γιατί πίστευε πως η γυναικεία χειραφέτηση δεν μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητα από την ταξική πάλη.

Το 1991, ανέλαβε την ηγεσία του ΚΚΕ στη χειρότερη κρίση του και το κράτησε όρθιο όταν όλοι έλεγαν πως θα εξαφανιστεί. Το 2013 παρέδωσε την ηγεσία χωρίς να κρατιέται από την καρέκλα, αλλά μέχρι και σήμερα παραμένει ενεργή στους αγώνες.

Δεν έκανε πολιτική για τα αξιώματα. Έδωσε τη ζωή της για ό,τι πίστευε.

Γιατί θαυμάζω την Αλέκα;

Γιατί δεν ζήτησε ποτέ έγκριση από κανέναν. Δεν μίκρυνε τον εαυτό της για να χωρέσει στα δεδομένα του συστήματος, ούτε μαλάκωσε για να την αποδεχτούν. Δεν την άλλαξε η πολιτική – την άλλαξε εκείνη. Και ακόμα και τώρα, τη βλέπεις δίπλα στους εργαζόμενους, στις πορείες,στον δρόμο, με το χωρίς φρου φρου, με το μπαστούνι της, χωρίς να την αφορά αν την αναγνωρίζουν ή όχι.

Αλλά πάνω απ’ όλα, γιατί μου έμαθε κάτι που κάθε γυναίκα πρέπει να θυμάται:

Δεν χρειάζεται να γίνεις αρεστή για να κερδίσεις σεβασμό. Χρειάζεται να σταθείς όρθια – και ο σεβασμός θα έρθει από μόνος του.

Αυτή είναι η Αλέκα Παπαρήγα.
Και αυτή είναι η γυναίκα που θαυμάζω.

Γιατί η Αλέκα είναι πηγή έμπνευσης

Όλα αυτά δεν είναι απλά λόγια. Είναι η απόδειξη ότι μια γυναίκα μπορεί να σταθεί σε έναν χώρο που δεν σχεδιάστηκε για εκείνη, χωρίς να αλλάξει, χωρίς να συμβιβαστεί, χωρίς να ζητήσει την έγκριση κανενός.

Και γι’ αυτό η Αλέκα Παπαρήγα δεν είναι απλώς μια πολιτικός – είναι σύμβολο αντοχής, συνέπειας και αληθινής ηγεσίας.

Γι’ αυτό και δεν θα μπορούσε να λείπει από τη συλλογή των καρτούν μας, σχεδιασμένο απο τον Νικόλα Στεφαδούρο,γιατί δεν είναι απλά μια μορφή της ιστορίας, είναι μια γυναίκα που έδειξε πως η δύναμη δεν έχει φύλο – έχει στάση ζωής.

📢 Λεζάντα στο καρτούν Αλέκα:
🗯 “Εε, δεν είμαστε σαν τα μούτρα σας!“

Γιατί όχι, δεν είμαστε. Και δεν θα γίνουμε ποτέ. 🚩🔥

⭐ Αυτό το κείμενο είναι η δική μου σκέψη και γνώμη, με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας. Δεν είναι ένα τυπικό αφιέρωμα, ούτε μια αντικειμενική καταγραφή. Είναι ένας προσωπικός φόρος τιμής σε μια γυναίκα που στάθηκε όρθια, δεν συμβιβάστηκε και δεν ζήτησε έγκριση από κανέναν.

Για μένα, η Αλέκα Παπαρήγα δεν είναι απλώς μια ιστορική πολιτική φιγούρα. Είναι σύμβολο αντοχής, δύναμης και συνέπειας. Σε έναν κόσμο που πιέζει τις γυναίκες να γίνουν “πιο ευέλικτες”, να “μαλακώσουν”, να “ταιριάξουν”, εκείνη απέδειξε ότι δεν χρειάζεται να προσαρμόζεσαι—μπορείς να σταθείς όρθια και να μείνεις πιστή σε αυτό που πιστεύεις.
✍️ Γράφω αυτά τα λόγια με κάθε επιφύλαξη, γνωρίζοντας ότι μπορεί να υπάρξουν ανακρίβειες, και με απόλυτο σεβασμό προς το πρόσωπο και την πολιτική πορεία της Αλέκας Παπαρήγα. Ο χρόνος που χρησιμοποιώ στο κείμενο είναι παρελθοντικός, καθώς αναφέρομαι στη θητεία της ως Γενική Γραμματέας του ΚΚΕ, και όχι επειδή δεν βρίσκεται πια στη ζωή. Άλλωστε, η παρουσία της στον αγώνα παραμένει δυναμική μέχρι και σήμερα.💪